arzuendam

Bu enflasyonist ortamda hisse senedi ve tahvillere yatırım yapmak hâlâ akıllıca bir karar olsa da, çeşitlendirilmiş bir portföy oluşturmak piyasa dalgalanmalarına karşı koruyacak farklı alternatifler yaratmak riski minimize etmeyi sağlar. Altın, kripto para gibi emtialar yanında, daha keyifli ve lezzetli bir yatırım aracı daha var: Şarap.

Şarap ticareti için kurulan küresel bir pazar yeri olan Liv-Ex, London International Vintners Exchange, 2020’de belirlenen tüm önceki rekorların 2021’de aşıldığını ve bu yılın ikincil kaliteli şarap pazarı için şimdiye kadarki en başarılı yıl olduğunu kaydetti. Kaliteli şarap yatırımı, bu yıl şu ana kadar olan Dolar bazında ki %20,83’lük getirisi ile dünyada birçok hisse senedi piyasası ve altının yüzdesel getirisini geride bıraktı.

Cult, kaliteli şarap yatırımını basit, adil ve daha güvenli hale getirmek için şarap bilgisini, bir yatırım ekibini ve veri odaklı teknolojiyi birleştiren bir yatırım şirketi. Ona göre şarap yatırımının diğer varlıklara göre en üstün yanı; makro gelişmelerden etkilenmemesi. Pandemi süreci boyunca talebin ve ikincil piyasada getirinin azalmaması buna bir örnek. Arz sınırlı, buna karşılık iyi şarap talebi gün geçtikçe artan bir ivme sergiliyor sunulan veriler baz alındığında.

Bu gelişmeler paralelinde dünyada bir çok startup bu alanda inovasyon yapmak için teknoloji ve özellikle yapay zekayı süreçlerde kullanarak farklı yaklaşımlar benimsiyor.

Bir bilgisayara şarabı “tatmayı” öğreten bir California girişimi olan Tastry, şarap üreticilerinin ürünlerini geliştirmelerine ve yeni müşteriler çekmelerine yardımcı olmak için teknolojiyi kullanıyor.

Kurucu Katerina Axelsson’un ifadesine göre, Tastry, yılda on binlerce şarabı analiz etmek için yapay zeka (AI) kullanarak, şarap üreticilerinin ve perakendecilerin daha verimli bir şekilde çalışmasına yardımcı olmak için çok büyük miktarda veri üretiyor.

Katerina, fikrin daha bir kimya öğrencisiyken çalıştığı bir şarap imalathanesinde aklına geldiğini belirtiyor. Çalıştığı dönemde üretilen örneğin 100,000 galon şarabın ikiye bölündüğünü ve iki ayrı marka olarak konumladırıldığını, bu iki farklı markanın da aynı şarabı farklı şişelerde ve farklı fiyat etiketi ile satışa sunduğunda alınan yorum ve kritiklerin de farklı olabildiğini şaşkınlıkla izlediğini söylüyor.

Süreç şöyle işliyor; önce binlerce bileşiği tanımlayarak şarap örneklerini analiz ediliyor. Yapay zekayı kullanarak bu bileşiklerin birbirleriyle nasıl etkileştiğini görüp şarabın lezzet profilini oluşturuluyor. Daha sonra bu profilin lezzetini, aromasını, dokusunu ve rengini veri tabanındaki diğer şaraplarla karşılaştırmak için yapay zeka kullanılıyor.

Bu araştırmalar sonunda yarattığı ‘BottleBird‘ isimli aplikasyon, bir test vasıtasıyla katılımcının lezzet tercihlerini alarak ona en uygun şarabı öneriyor.

İş modelinde, ayrıca, şarap üreticisi markalar da şişelerinin analiz edilmesi için bir ücret ödüyorlar ve bunun karşılığında, şaraplarının yerel veya bölgesel düzeyde fırsat pazarlarında nasıl algılandığını belirleyebilecekleri bir iç görü panosu dediğimiz şeye erişebiliyorlar.

Bu algoritmik yaklaşıma itirazlar da yok değil. Londra’daki şarap severler için özel bir klüp olan 67 Pall Mall’da şarap şefi ve sommelier ustası Ronan Sayburn, “Bu, bir bilgisayarın bir sanat eserini analiz etmesi gibi” diyor.

Kritik,” İnsanların daha önce içtiklerine dayanarak, bir bilgisayarın onlara içmelerini söylediği şeyi takip etmeye ne kadar hevesli olacağını bilmiyorum” diyor. “Bence şarabın çekiciliğinin bir kısmı kendi fikirlerinizi oluşturuyor.” Sayburn, teknolojinin amatörler için servis sıcaklığı, havalandırma süresi ve yemek eşleşmeleri konusunda tavsiyelerde bulunabileceğini kabul ediyor. “Fakat konu çok duygusal bir konu olduğunda, bence insan teması olmalı” diyor.

Axelsson, Tastry’nin sommelier’in yerini tutmayacağı konusunda hemfikir. Ancak ürününün ölçeklenebilirliğinin, yılda bir insanın tadabileceğinden daha fazla şarabı analiz etmeyi mümkün kıldığını söylüyor.

Bu arada kaliteli şarap yatırım dünyasına erişimi demokratikleştiren dijital bir platform olarak yola çıkan  Vinovest, dünyanın ilk yapay zeka destekli şarap ‘Robo Danışmanı’nı dünyaya tanıtıyor. Yatırımcıların şaraba yatırım yapmasına, satın almasına ve güvenli bir şekilde saklamasına olanak tanıyan Vinovest’te hesap açmakla ilgilenen yatırımcılar, “Başlangıç” seviyesinde 1.000$ gibi düşük bir fiyatla başlayabiliyor ve şarap portföylerini şirketin özel portföy danışmanlarının ve her yatırımcı için kişiselleştirilmiş satın alma fırsatları yaratan yapay zeka tabanlı algoritmasının yardımıyla oluşturuyor.

 “Jay-Z, Dwyane Wade, Madonna ve diğer sayısız ünlü ve sporcu, yıllardır kaliteli şarap ve şampanyaya yatırım yapıyor. Yeni mobil uygulamamız, yükselen kaliteli şarap sınıfını tüm tüketicilere daha da yakınlaştırıyor. Ortalama bir şarap mahzeninin 33.750 $ değerinde olduğu düşünüldüğünde, şarap yatırımının pek çok kişi için bir seçenek olmadığı açık ancak enflasyon artmaya devam ediyor ve bu, yatırımcıların düşük riskli, geleneksel yatırımlarla çok az korelasyona sahip yatırımları çeşitlendiren bir erişime sahip olmasını daha da önemli hale getiriyor.” Anthony Zhang, CEO, Vinovest

Yapay zeka, bir bilgisayarın şarabı tatmasını sağlıyor, zevklere göre en uygun olanı analiz edip öneriyor, hem de yatırım tercihlerini yönlendirip getirileri artırmayı hedefliyor.

Bu kadar niş bir alanda bile bu teknolojinin inovasyon amacı ile yaratıcı bir şekilde kullanımının, yatırımcı risk yaklaşımlarının ve profilinin hızla değiştiği bu günlerde, gerek portföy çeşitlemesi gerekse kendi işimiz ile ilgili yapay zekanın süreçlere adaptasyonu ile ilgili ilham vereceğini düşünüyorum.

Herhangi bir endüstriyi yapay zeka ve faydaları hakkında eğitmek muhtemelen zaman alır, ancak bir değer önerisi sunuyorsa, bence insanların bunu gerçekten benimsemesinin an meselesidir.